De Romeinse keizer

Nadat de Romeinen in de 6e eeuw v.Chr. hun koning hadden verjaagd, werd Rome een republiek. Geleid door een raad van rijke mannen, de Senaat, werd Rome in de eerste eeuwen voor Christus de machtigste staat van de wereld. In de laatste eeuw v.Chr. ging het echter mis: machtige legeraanvoerders zorgden ervoor dat Rome bijna ten onder ging door vele burgeroorlogen. Daar kwam een eind aan onder Augustus, die wordt gezien als eerste keizer van Rome. Officieel was het echter nog steeds de Senaat, die de macht had. De Senaat hoopte nog heel lang dat ze van de keizer af konden. Pas in de loop van de eerste eeuw n.Chr. werd het keizerschap een instituut. Deze lezing gaat over dit instituut in de 1e eeuw n. Chr.: Waar woonde de Romeinse keizer? Hoe zag zijn dagindeling eruit? Wat was zijn relatie met de adel? Welke bouwwerken liet hij voor de Romeinen bouwen? We kennen de Romeinse keizers uit de biografieën die al in de oudheid over hen geschreven zijn. Sommige keizers hadden een goede reputatie, anderen juist niet. We weten nu dat deze reputatie, goed of slecht, niet altijd verdiend was.

In deze lezing ligt de nadruk op keizer Domitianus, die van 81 tot 96 n.Chr. over het Romeinse Rijk heerste. Over hem gaat de tentoonstelling die vanaf oktober 2021 in het Rijksmuseum van Oudheden in Leiden te zien is. Domitianus liet een groot paleis bouwen, waarvan de resten nog steeds op de Palatijn te zien zijn. Ook was hij één van de bouwers van het Colosseum in Rome. Vele voorwerpen uit zijn regeringsperiode zijn op deze tentoonstelling te zien.